Jannah Theme License is not validated, Go to the theme options page to validate the license, You need a single license for each domain name.
Blog

Sistoskopi Hakkında Merak Edilenler

Vücutta içinde bir boşluk içeren organların içini görme ve bu şekilde hastalıkları hem teşhis hem de tedavi etme arzusu hekimlerde uzun yıllardan beri bulunmaktadır. Fatih Sultan Mehmet Han döneminin ünlü cerrahlarından Şerafettin Sabuncuoğlu kaleme aldığı bir tıp eserinde bu durumu minyatür sanatı ile anlatmıştır.

Resimde hekim hastanın ayak ucunda durmakta, bir boru hastanın penisinin içindeki idrar kanalına takılmış olup cerrah da bu borudan penis içindeki idrar kanalını, mesaneyi görmeye çalışmaktadır.

Fatih döneminden çıkıp 2000’li yıllara geldiğimizde bu hayal bir gerçeğe dönüşmüştür. Mide, mesane, idrar kanalı, barsak, rahim, nefes borusu, bronşlar gibi içinde boşluk bulunan tüm organlar gelişen teknolojik görüntüleme sistemleri ile görülebilir hale gelmiştir.

Bu durum hastalara 4 açıdan önemli fayda sağlamıştır:

  1. Daha erken teşhis
  2. Daha doğru teşhis
  3. Daha erken tedavi
  4. Açık ameliyata göre iyileşme üstünlüğü

Biz bu makalede daha çok sizlerden gelen soruları bir araya getirerek sistoskopi hakkında bildiklerimizi paylaşmaya çalıştık. Tüm merak ettiklerinizi bize danışabilir ve ayrıntılı bilgi talebinde bulunabilirsiniz.

Sistoskopi Nedir ?

Sistoskopi ürolojide oldukça sık kullanılan basit bir girişimsel işlemdir. Sistoskopi, üretradan girilerek idrar kesesinin endoskopik olarak görüntülenmesidir. Endoskopik görüntülemeler vücutta pek çok organda kullanılmaktadır.

Bu organların başında ve en sık mide endoskopisi gelmektedir. Mide endoskopisi toplumda hemen herkes tarafından yaygın olarak bilinmektedir.

Mide endoskopisinde midenin içine girilerek bakıldığı gibi sistoskopide de mesane içine endoskopik aletler yardımıyla girilerek idrar kanalı ve mesane içindeki hastalıklar araştırılmaktadır.

Herhangi bir hastalık belirlenmesi durumunda da özel endoskopik aletler yardımıyla eş zamanlı olarak tedavi de yapılabilmektedir.

İnsan vücudunun içerden görüntülenmesi ilk olarak 1807 yılında Alman cerrah Philipp Bozzini ile başlamıştır. Yıllar içinde optik sistemin eklenmesi, videoendoskopinin geliştirilmesi başta olmak üzere diğer bazı gelişmeler ile sistoskopi cihazı bugünkü haline gelmiştir.

Sistoskopi İki Farklı Üretilmiş Cihaz Yardımıyla Yapılmaktadır:

  • Rijit Sistoskopi:

Rijit sistoskopi ile tüm idrar kesesinin görüntülenmesi daha kolay sağlanır. Kadınlarda sistoskopi tercihi sıklıkla jinekolojik değerlendirme ve işlemler için olup genellikle rijit sistoskopi kullanılır.

  • Fleksible (Esnek) Sistopkopi:

Fleksible sistoskopi, daha iyi manipüle edilir. Hastanın işlem için pozisyon almasından daha az bağımsız olup hasta yatar vaziyette iken işlem rahatlıkla gerçekleştirilebilir. Bu nedenle ameliyat ya da doğum sonrası idrardan kan gelmesi şikayeti olan hastaların yatak başı değerlendirilmelerinde daha rahat kullanılır.

Bacaklar ve eklemlerde deformiteleri olan, eklem hareketlerinde kısıtlılık olan hastalar için daha uygundur. Erkek hastalarda da yine fleksible sistoskopi idrar kanalı uzun olduğu için lokal anestezi altında daha az ağrı yapma özelliği nedeniyle tercih edilmektedir.

Sistoskopi Nasıl Yapılır?

Hasta ile sistoskopi sonrası olası komplikasyonları hakkında konuşulup, bu konudaki onam yazısı alınmaktadır. İşlem öncesi hastanın ayrıntılı öyküsü alınmakta, kendisi ya da ailesinde idrar yolu anomalisi olup olmadığı sorgulanmaktadır.

İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri olanlar ve enfeksiyon açısından riskli grupta olanlara  sistoskopi işlemi öncesinde koruyucu amaçlı antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır.

İdrar yolu enfeksiyonu açısından riskli grupta olup sistoskopi öncesi profilaktik antibiyotik kullanması gerekenler:

  • İleri yaş
  • İdrar yollarında doğumsal ya da sonradan yapısal bozukluk olanlar
  • Sigara içenler
  • Kötü beslenme koşulları olanlar
  • Uzun süreli kortizon kullanımı olanlar
  • Bağışıklık sistemi baskılı olanlar
  • Uzun süredir hastanede yatan hastalar
  • Kalıcı kateteri olanlar

Sistoskopi sonrası ortaya çıkabilecek en sık sorun idrar yolu enfeksiyonu olduğundan, işlem öncesi tam idrar tetkiki ve idrar kültürü yapılır. İdrar kültürü negatif olan ve idrar yolu enfeksiyonu açısından riski olmayan hastalara sistoskopi işlemi öncesi antibiyotik tedavisi genellikle uygulanmaz.

Kadınlarda sistoskopi litotomi pozisyonunda, erkek hastalarda da yine aynı pozisyonda işlem uyguanmaktadır. Litotomi pozisyonunda hasta sırt üstü ameliyat masasına yatarken bacaklarını her iki yana açarak hafif yükseltmektedir.

Sistoskopi sırasında genel ya da bölgesel anestezi verilmesinin yanı sıra üretranın içine topikal anestezik jel verilerek de işlem gerçekleştirilebilir. İşlem sırasında hangi anestezinin uygulanacağına hasta ve hekim birlikte karar vermektedirler.

Sistoskopi Kimlere Yapılır?

Kadın, erkek ve çocuk hastalara tanı ya da tedavi amaçlı yapılabilir. Sistoskopi yapabilmek için herhangi bir yaş sınırlaması yoktur. Yaşamın erken yıllarındaki çocuklarda yapılabildiği gibi ileri yaştaki kadın erkek tüm hastalara da rahatlıkla yapılabilmektedir.

Tanı Amaçlı Yapıldığı Durumlar;

  • İşeme şikayeti olan hastaların değerlendirilmesinde
  • Makroskobik ya da mikroskobik hematüri (kanlı idrar )
  • Ürolojik fistüllerin değerlendirilmesi
  • Çocuk yaş grubunun doğuştan olan anomalilerinde
  • Biyopsi almak için
  • İdrar kaçırma ya da idrar kesesi ameliyatlarında üretra, idrar kesesi ve üreterlerin ameliyat sırasında görüntülenmesinde

Tedavi Amaçlı Yapıldığı Durumlar;

  • Çocuk yaş grubunda reflü tedavisinde
  • Üretral tıkanıklıkların tedavisinde
  • İdrar kesesi boyun bölgesiyle ilgili işlemlerde
  • İdrar kesesi hastalıklarında (mesane hastalıkları);
    • İdrar kesesi taşlarının tedavisinde
    • İdrar kesesi ülserlerinin tedavisinde
    • İdrar kesesi tümörlerinin tedavilerinde
    • İdrar kesesindeki yabancı maddelerin çıkarılmasında
    • Bazı jinekolojik problemler için botulinum toksin enjeksiyonu tedavisi ve üretral katater yerleştirilmesinde

Kadınlarda Sistoskopi Yapılma Nedenleri

  • Ameliyata bağlı idrar yolu yaralanması şüphesinde (Kadınlarda pelvik ameliyatlar sırasında yaklaşık %1 idrar yolu yaralanması görülür. Rahim alınması (histerektomi), idrar kaçırma için yapılan askı ameliyatları idrar yolu yaralanmaları ile en çok ilişkilendirilen ameliyatlardır).
  • İdrar yolu enfeksiyonunun olmadığı sık idrara çıkma, idrar tutamama durumlarında
  • Jinekolojik kanserler ve endometrioma kaynaklı idrar yolu tutulumu şüphesinde
  • Vajinadan idrar gelmesi durumunda
  • Vajinal yaralanmalara bağlı idrar yolu yaralanması durumunda
  • İdrar yapma sonrası damlama
  • Daha önce geçirilmiş jinekolojik cerrahi öyküsü olanlarda tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu görülmesi durumunda
  • Üriner inkontinansta enjeksiyon tedavilerinde
  • Suprapubik katater uygulamalarında kadınlarda sistoskopi yapılır.

Sistoskopi Ne Kadar Sürer?

Genellikle 5-15 dk süren kısa süreli bir işlemdir ancak sistoskopi yaptıranlar için ek başka girişimler yapılacaksa süre uzayabilir.

Sistoskopi Ücreti?

Sistoskopi ücreti Ankara içerisinde Özel Hastanelerde ve Kliniklerde farklılık gösterebilmekle beraber işlemi yapacak hekimin tecrübesi, işlemin tanı mı tedavi amaçlı mı olup olmayacağı da ücreti belirlemede önemli kriterlerdir. Sistoskopi ücreti Ankara içerisinde çoğunlukla merkezler arasında benzerlik göstermektedir.

Sistoskopi Acı Verir Mi?

Sistoskopi işlemi öncesinde üretraya (dış idrar kanalı) anestezik madde verilir, 5-10 dk sonra işlem gerçekleştirilir. Böylece işlem sırasında ağrı duyulması önlenmiş olur. Ayrıca doktorun sistoskopiyi yapma nedenine göre anesteziyi bölgesel ya da genel anestezi ile yapma tercihi de olabilir. Her iki seçenekte de sistoskopi yaptıranlar ağrı hissetmez.

Sistoskopi Yan Etkileri?

Sistoskopi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

Sistoskopi sonrası idrar yolu enfeksiyonu ve idrarda kanama olabileceğinden, her ikisini de önlemek için bol su içilmesi yeterlidir. Sistoskopi sonrası idrar yapamama ya da 2-3 günden fazla süren idrarda kanama ve ağrı şikayeti olması durumunda doktorunuzla iletişime geçmeniz gerekir.

Sistoskopi Hangi Durumlarda Yapılmaz?

  • Aktif idrar yolu enfeksiyonu varlığında
  • Üretranın tamamen tıkalı olduğu durumlarda

Sistoskopi gebelerde nadiren yapılır ancak gerekli olduğu durumlarda bebeğe zarar vermeyecek uygun anestezik ilaçlar kullanılarak yapılabilir.

Kaynaklar:

  • Herbal Dietary Supplements for Erectile Dysfunction: A Systematic Review and Meta-Analysis. Borrelli F, Colalto C, Delfino DV, Iriti M, Izzo AA.Drugs. 2018 Apr;78(6):643-673.
  • Flexible cystoscopy. O’Sullivan DC, Chilton CP.Br J Hosp Med. 1994 Apr 6-19;51(7):340-5.
  • The Economics of Cystoscopy: A Microcost Analysis. Kenigsberg AP, Gold S, Grant L, Lotan Y.Urology. 2021 Nov;157:29-34.
  • Cystoscopy: techniques and clinical applications. Messer JS, Chew DJ, McLoughlin MA.Clin Tech Small Anim Pract. 2005 Feb;20(1):52-64.

 

Prof. Dr. Ömer Faruk

1996 yılında Tıp Fakültesinden mezun oldum. 2004 yılında üroloji ihtisasımı tamamladım. İhtisas sonrası FEBU title almaya hak kazandım. İhtisas sonrası laparoskopik cerrahi eğitimi için Leipzig Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Kliniğinde Prof. Stolzenburg ile birlikte çalıştım. 2011 yılında Doçent oldum. 2017 yılında Ankara Gülhane Üroloji Kliniği Profesörlük kadrosuna atandım detaylı bilgi için hakkımda sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu