Vazektomi Sonrası Bağlanan Kanallar Yeniden Açılabilir Mi?

Çocuk sahibi olma sürecinde kontrollü davranmak adına hem teknoloji hem de tıp alanlarında birçok farklı doğum kontrol tekniği geliştirilmiştir.

Erkek sterilizasyonu veya erkek kısırlaştırması olarak da adlandırılan vazektomi cerrahi bir doğum kontrol işlemidir.

Skrotumda bulunan ve sperm taşımakla görevli olan tüplerin bağlanması ile gerçekleştirilen bu prosedür sonrasında, boşalma sırasında gelen meni içerisinde sperm bulunmamakta ve bu sayede de gebelik riski tamamen ortadan kalkmaktadır.

Oldukça güvenli olan bu cerrahi girişimin, arzu edildiği takdirde geri dönüşü de mevcuttur. Öyle ki daha önce vazektomi yapılan bir kişide daha sonradan mikrocerrahi yöntemle kanallar birleştirilerek yeniden açılabilmektedir.

Vazektomi sonrası bağlanan kanalların yeniden açılması, mevcut işlemden çok daha zor ve maliyetlidir. Bununla birlikte başarı oranları tecrübeli ellerde oldukça yüksektir.

Vazektomi Nedir?

Genellikle lokal anestezi altında yapılan ve tamamlanması yaklaşık 15-30 dakika süren vazektomi, çocuk sahibi olmak istemeyen erkekler için uygulanan en etkili doğum kontrol yöntemidir.

Yaygın olarak tercih edilen Avrupa ülkeleri ve Amerika’dan sonra ülkemizde de son zamanlarda insanlar tarafından araştırılmaya başlayan bu yöntemde amaç, spermin üretraya hareketini engellemek ve böylelikle gebelik ihtimalinin %100 önüne geçmektir.

Bu prosedürde sperm kanalları kesilerek, bağlanarak veya mühürleme adı verilen bir yöntem ile devre dışı bırakılmaktadır.

Bu sayede erkek boşalsa dahi gelen meni içerisinde sperm bulunmayacaktır. Bununla birlikte vücutta sperm üretimi devam edecek; ancak meninin yaklaşık %3-5’ini oluşturan spermler, vazektomi sonrasında salgılanan meniye karışmayacaktır.

Vazektomi Nasıl Yapılır?

Oldukça hızlı bir biçimde sonuç alınan vazektomi işleminde öncelikle skrotum adı verilen testis torbası üzerinden deri altında yer alan sperm kanalı bulunmaktadır. Bu süreçte 2 farklı vazektomi çeşidinden söz etmek mümkündür:

• Konvansiyonel vazektomi: Bu vazektomi çeşidinde bulunan sperm kanalı, uygun bir alet yardımı ile sabitlenir ve üstteki cilt dokusundan yaklaşık 3-5 mm boylarında küçük bir kesi yapılır. Açılan deriden sperm kanalının bir kısmı dışarı çıkarılarak kesilir ve uç kısımlar birbirine bağlanır.Bu sayede spermin meni ile birlikte çıkışı engellenmektedir. Operasyon sonrasında yapılan kesi, kendiliğinden eriyen veya düşen dikişlerle kapatılmakta ve bu sayede de dikiş alınmasına gerek kalmamaktadır.
• Neştersiz (bistürisiz) vazektomi: Bu vazektomi çeşidinde ise skrotum kesilmemekte ve yalnızca cerrahi bir aletle tutulmaktadır. Daha sonra bölgede küçük bir delik açılmakta ve buradan giriş yapılarak, tutulan kanallar kesilmekte veya bağlanmaktadır. İşlem sonunda herhangi bir dikişe gerek kalmaksızın yara yeri hızla iyileşebilmektedir.

Vazektomi Kimlere Uygulanır?

Vazektomi, 18 yaşını tamamlayan bekar kişilerin kendi istekleri doğrultusunda uygulanabildiği gibi evli erkekler için de eşlerinin onayı sonrasında gerçekleştirilebilmektedir.

Eş onayı olmaksızın vazektomi yapılması, ülkemizde yasal kabul edilmemektedir.

Bununla birlikte işlemde önce tüm ayrıntıların araştırılması çok önemlidir. Öyle ki vazektomi, diğer doğum kontrol yöntemlerine göre kesin sonuç elde edilen bir yöntem olduğu için eşlerin çocuk istememekte kararlı olmaları gerekmektedir. Buna göre;

• Yeterli sayıda çocuğu olan ve daha fazla çocuk sahibi olmayı düşünmeyen kişiler,
• Çocuk sahibi olması sağlık durumu açısından uygun olmayan hastalar ve
• Kan uyuşmazlıkları veya genetik hastalıklar nedeniyle çocuk sahibi olması önerilmeyenler, vazektomi için ideal adaylardır.

Vazektomiden Sonra Ne Kadar Süre Korunmalı?

Vazektomi işlemi gerçekleştirildikten sonra tam koruma genellikle 12 hafta içerisinde başlamaktadır. Bununla birlikte bazı hekimler, ortalama 20-25 boşalmanın ardından menideki spermin tamamen ortadan kalktığını da söylemektedir.

Operasyonun ardından 7-10 gün süresince ilişkiden uzak durulmasının nedeni hem semende kan görülme olasılığı hem de boşalma esnasında ağrı hissedilme ihtimalidir.

Sonrasında ise menide sperm tamamen kalmayana kadar erkeğin ek doğum kontrol yöntemleri kullanması gerekmektedir.

Normal meni testi yapılıp içinde sperm olmadığı kesin olarak kanıtlandıktan sonra doğum kontrol yöntemleri sonlandırılabilir.

Vazektomi Sonrası Bağlanan Kanallar Yeniden Açılabilir Mi?

Vazektomi ameliyatı sonrası meni kanalları bağlandığı için sperm geçişi olmaz. Ancak hastaların bir bölümü daha sonradan yeniden çocuk sahibi olmak istemektedirler.

Yeni bir evlilik sonrası ya da yıllar sonra yeniden bir çocuk sahibi olmak isteyen erkekler doktora başvurarak sperm geçişi için yardım talep etmektedirler.

Vazektomi sonrası bağlanan kanallar yeniden açılabilir mi? EVET. Bu işlem mikrocerrahi yöntem olarak isimlendirilen bir teknik ile mümkün kılınmaktadır. Öncelikle daha önceden kesilip birbirinden ayrıştırılmış olan sperm kanalları bulunur.

Daha sonra bunların uçları kesilip kanal açıklığı gözlemlenir. Her iki uç mikroskop altında birbiri ile yeniden ağızlaştırılarak çok ince iplikler ile yeniden dikilir.

Vazektomi Sonrası Bağlanan Kanallar Kalıcı Düzelme Sağlar Mı?

Yeniden kanalların bağlanması ameliyatı sonrasında şayet sperm çıkışı sağlanacak olursa bu durum kalıcı olarak iyilik sağlar. Bu nedenle yeniden iyileşme sonrasında sperm çıkışı gerçekleşecek olursa bu durum ömür boyu devam eder.

Vazektomi Sonrasında Üretilen Spermlere Ne Olur?

Vazektomi işleminin ardından üretilmeye devam eden spermler, bağlanan sperm kanallarından ilerleyemedikleri için testis ve epididim içerisinde kalmaktadır. Bu spermleri daha sonra zamanla vücut kendisi otomatik olarak ortadan kaldırmaktadır.

Bununla birlikte vazektomi, erkeklerin t****on seviyesinde herhangi bir düşmeye veya cinsel isteksizlik yaşanmasına sebep olmamaktadır.

Yeniden Bağlama İşlemi Sonrası Normal Yolla Çocuk Sahibi Olunabilir mi?

Bu ameliyatı yapmanın en temel amacı sperm çıkışını yeniden sağlayarak doğal yolla çocuk sahibi olabilmeyi kolaylaştırmaktır. Bu nedenle yeniden bağlanan kanallardan sperm geçişi sağlanması durumunda bu erkekler normal cinsel birliktelik ile çocuk sahibi olabilirler.

Ancak ameliyat sonrası sperm çıkışı sağlanamayan hastalarda yardımcı üreme teknikleri ve tüp bebek denenebilir.

Kaynaklar:

• Vasectomy reversal outcomes in men after ****one therapy. Bash JC, Lo JO, Kapadia AA, Mason M, Hedges JC.Sci Rep. 2022 Nov 14;12(1):19496. doi: 10.1038/s41598-022-22823-8.
• Vasectomy interest and awareness among patients and their partners in prenatal clinics in the United States. Guo XM, Lore M, Madrigal J, Kiley J, Zumpf K, Adam M, Patel A.BMJ Sex Reprod Health. 2022 Jan;48(e1):e67-e74. doi: 10.1136/bmjsrh-2021-201062. Epub 2021 Jul 16.
• Vasectomy reversal vs. sperm retrieval with in vitro fertilization: a contemporary, comparative analysis. Dubin JM, White J, Ory J, Ramasamy R.Fertil Steril. 2021 Jun;115(6):1377-1383. doi: 10.1016/j.fertnstert.2021.03.050.