Aşılama Nedir? Sperm Sayısı Aşılamada Önemli mi?

Aşılama, temelinde bir kısırlık tedavisidir. Normal yollarla gebeliğin elde edilemediği durumlarda tercih edilen yardımcı üreme yöntemlerinden birisidir. Normal ve düzenli bir cinsel birliktelikleri olmasına rağmen 1 yılı aşkın bir sürede çocuk sahibi olamayan çiftler için tercih edilebilen yöntemlerdendir.

Bununla birlikte aşılama için hem erkek hem de kadın faktörün uygun koşulları sağlaması gerekiyor. Aşılama yönteminin birkaç kez denenmesine rağmen gebelik elde edilmemesi durumunda çiftlere tüp bebek tedavisini tercih etmeleri tavsiye edilebilir.

Hangi yardımcı üreme yönteminin uygulanacağı kararını kadınlarda kadın doğum uzmanı, erkekler için ise üroloji ya da androloji uzmanı vermektedir. Özellikle sperm sonuçlarının bir üroloji uzmanı tarafından değerlendirilerek aşılama kararının alınması başarı oranını etkileyecektir.

İnfertilite Nedir?

Çiftlerin yaklaşık bir yıl boyunca korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye girmesi sonucunda hamileliğin gelişmemesi durumu infertilite ya da kısırlık olarak adlandırılır. İnfertilite kadın, erkek ya da hem kadın hem erkek kaynaklı olabilmektedir.

Genel kanı infertil çiftte sorunun kadınla ilgili olduğu yönde olsa da bilimsel veriler bunun doğru olmadığını gösteriyor. Yapılan çalışmalarda sorun yaşayan çiftlerin yaklaşık üçte birinde sadece kadında, üçte birinde sadece erkekte ve geri kalan diğer üçte birlik bölümün ise hem kadında hem de erkekte sorun olduğu gösterilmiştir.

Bu pencereden baktığımızda infertilite sorunu yaşayan çiftlerin yaklaşık %50’sinde erkekle ilgili sorun varken geri kalan %50’sinde ise kadınla ilgili sorunlar saptanmaktadır.

Erkek İnfertilitesinde Tedavi Seçenekleri

Erkeklerde infertiliteye yol açabilecek birçok faktör bulunmaktadır. İlk olarak infertilitenin altında yatan nedenin teşhis ve tedavi edilmesi gerekmektedir. Çoğu durumda infertiliteye rağmen yardımcı üreme tedavileriyle başarılı bir gebelik elde edilebilmektedir. Bu tedavi seçenekleri:

• Obezite ile mücadele, kilo kontrolü
• Dengeli ve düzenli beslenme
• Sigara, alkol ve uyuşturuculardan uzak durma
• Düzenli beden eğitimi egzersizleri
• Aşırı sıcak ortamlardan uzak durma (hamam, kaplıca, sauna)
• Dar ve sıkı giysiler yerine geniş ve rahat iç çamaşır/kıyafet tercih etme
• Sistemik hastalıklar varlığında düzenli tedavilerini olma
• Kemoterapi ya da Radyoterapi öncesi sperm sağlığı hakkında bilgilenme
• Çeşitli vitamin ve antioksidan ilaçlar
• Hormonal ilaçlar
• Varikosel ameliyatı
• Mikrotese ameliyatı gibi tedavi seçenekleri sıralanabilir.

Yardımcı Üreme Tedavileri Nelerdir?

Kısırlık problemi yaşayan çiftlerin çocuk sahibi olabilmesi için uygulanan tedavi yöntemlerine yardımcı üreme tedavileri adı verilir. Günümüzde en çok tercih edilen yardımcı üreme tedavileri aşılama ve tüp bebektir.

Aşılama Nedir?

Aşılama, baba adayından alınan sperm örneğinin yıkanarak konsantre hale getirilmesinden sonra direkt olarak rahim (uterus) içine yerleştirilmesi işlemidir. Bu işlem anne adayının yumurtlama döneminde gerçekleştirilmektedir. Tedavinin temel amacı sperm hücreleri ile yumurta hücresinin daha kolay bir şekilde buluşabilmelerinin sağlanmasıdır.

Aşılama Nasıl Yapılır?

Konsantre haline getirilmiş bir başka deyişle yıkamaları sağlanmış olan spermler uzun, ince ve esnek bir tüp yardımı ile rahim içine sıkılmaktadır. İşlemin kolay olması için ilk olarak spekulum yerleştirilir.

Sonra tüp vajinadan ve rahim boynundan (serviksten) geçirilerek rahim içine (uterusa) ulaştırılır. Uterus içine bırakılan spermlerin sağlıklı olmaları durumunda hareketli olarak tüplerin içine gitmeleri ve orada karşılaşacakları yumurta ile döllenmeleri beklenmektedir.

Aşılama Anestezi ile Yapılır mı?

Aşılama işleminin kendisi birkaç dakika süren ağrısız bir işlemdir. Bu nedenle herhangi bir anestezi uygulamasına ihtiyaç duyulmamaktadır. İşlem son derece acısız bir şekilde gerçekleşmektedir. Aşılama deneyimi pap smear testi ile hemen hemen aynıdır.

Aşılama Ne Zaman Yapılır?

Aşılama, gebelik şansını artırmak için ovulasyondan hemen sonra gerçekleştirilmektedir. Ovulasyon genellikle bir sonraki adet döneminden 12 – 16 gün önce meydana gelir. Bir başka ifade ile adet kanamasının başladığı günü birinci gün olarak kabul edersek yumurtlama genellikle 14.gün gerçekleşir. Aşılama için tam olarak gün tayini ilgili takip yapan kadın doğum uzmanı tarafından belirlenir.

Aşılama Fiyatları Ankara İlinde Pahalı mı?

Aşılama tedavisi çiftler özelinde planlanan bir tedavi yöntemidir. Bu nedenle standart bir fiyattan söz etmek mümkün değildir. Tedavi ücreti hakkında ilk muayene sonrasında daha kesin bir bilgi sağlanabilir.

Aşılama İçin Sperm Nasıl Hazırlanır?

Ejakülatta yer alan sperm dışı faktörler gebelik şansını düşürecek reaksiyonlara yol açabileceği için alınan örnek direkt olarak rahme yerleştirilmez. Sperm örneği yıkanır ve aktif sperm hücreleri düşük kaliteli olanlardan ayrılır. Transfer için konsantre hale getirilen canlı, hareketli ve sağlıklı spermler kullanılır.

Aşılama Öncesi Spermler Nasıl Değerlendirilir?

Aşılama öncesinde sperm kalitesi kontrol edilmektedir. Aşılamada deformasyonu bulunmayan, hareketli ve sağlıklı spermler kullanılmaktadır. Bu sayede aşılama başarı ihtimali artır.

Aşılama Yapmak İçin Sperm Sayısı Kaç Olmalı?

Aşılama için gerekli olan en az hareketli sperm sayısı beş milyon civarındadır. Bu sayının üzerindeki rakamlarda başarı oranı elbette daha iyi olacaktır.

Aşılamada Yıkama Sonrası Sperm Sayısı Kaç Olmalı?

İdeal bir aşılama işlemi için yıkama sonrasında elde edilen örnekte kaliteli sperm sayısının minimum bir milyonun üzerinde olması gerekmektedir. Bu sayının üzerindeki rakamlarda başarı oranı daha da artmaktadır.

Aşılama Tedavisi Hangi Durumlarda Tercih Edilir?

Aşılama tedavisi çiftlerin doğal yolla gebelik elde edemediği durumlarda tercih edilmektedir. Çiftler doğal cinsel birliktelik yolu ile gebelik elde edemediklerinde ve sağlıklı normal spermlere sahip olduklarında aşılama tercih edilebilir.

Aşılama Tedavisi Kaç Gün Sürer?

Aşılama tedavisinin süresi çiftlere göre değişiklik gösterebilmektedir. Ancak ortalama olarak bir tedavi 12 – 15 gün arasında sürer. Aşılama tedavisinin başarısız sonuçlanması durumunda çiftler tekrar bu yöntemi deneyebilir. Bir defa aşılama yapılmış olması bir sonraki ikinci ya da diğer denemeler için engel değildir. Birden fazla sayıda tekrar edilebilir.

Aşılamanın Başarı Oranı Nedir?

Aşılama tedavisinin başarısı birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterir. Aşılama tedavinin başarısı ortalama sağlıklı kadın ve erkeklerde %10 ile %30 arasında değişmektedir. Tedavisi başarısız olan çiftlerde birden fazla sayıda uygulama gerçekleştirmek mümkündür.

Aşılama Başarısını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Aşılama başarısını etkileyen birincil faktör anne ve baba adayının yaşıdır. Anne ya da baba adayının üreme sistemindeki problemler, yumurta ve sperm kalitesi de tedavinin başarısını etkileyen faktörden bazılarıdır.

Aşılama Sayısı Tüp Bebek Tedavisini Etkiler mi?

Aşılama sayısının, tüp bebek tedavisine etkisi bulunmamaktadır. Aşılama tedavisi başarısız sonuçlanan çiftler tüp bebek tedavisiyle bebek sahibi olabilmektedir. Tüp bebek tedavisine olumlu ya da olumsuz herhangi bir etkisi bulunmaz.

Aşılama En Fazla Kaç Kere Yapılabilir?

Yaklaşık 2 – 3 aşılama tedavisinin başarısız sonuçlanması sonrasında çiftlerin tüp bebek tedavisine geçmesi önerilmektedir. Ancak aşılama işlemi 6 kez tekrarlanabilse de çoğunlukla 3 başarısız deneme sonrasında vakit kaybını önleme açısından tüp bebek tedavi yöntemine geçilmektedir.

İlk Aşılama Başarısız Olursa Ne Kadar Beklenmelidir?

Aşılama tedavisinin başarısız sonuçlanması durumunda çiftlerin bir sonraki deneme için beklemesine gerek duyulmamaktadır. Çiftler direkt olarak ikinci denemeye başlayabilmektedir.

Ancak her çift için geçecek özel süreyi mutlaka kadın doğum ve üroloji uzmanı birlikte karar verecektir. Standart bir süre değil doktorunuzun belirlediği süre önemlidir.

Aşılamada Sperm Kalitesi Önemli Midir?

Aşılamada sperm kalitesi önemlidir. Spermde şekil bozuklukları olması, sperm hareketliliğinin düşük olması aşılamanın başarı şansını olumsuz yönde etkilemektedir. Benzer şekilde sperm sayılarında düşüklük de aşılamada bir başka olumsuz etkileyen faktörlerdendir.

Aşılamanın Tutması İçin Sperm Kalitesi Önemli Mi?

Aşılamanın başarılı olması için alınan sperm örneklerinin kalitesi oldukça önemlidir. Aksi takdirde tedavinin başarısızlıkla sonuçlanma ihtimali çok yüksektir. Sayıları yeterli, canlı, sağlıklı, hareketli ve şekil olarak düzgün olan spermler ile yapılan aşılamalarda başarı oranları daha yüksektir.

Aşılama İle Hamile Kalanlar Gebelikte Sorun Yaşar Mı?

Aşılama yöntemi ile gebe kalan kişilerde yöntemden kaynaklanan bir sorun görülmez. Ancak sperm ve yumurta kalitesi, annenin genel sağlık durumuna bağlı olarak hamilelik döneminde komplikasyonlar oluşabilir. Bu komplikasyon riski benzer şartlar altında doğal yolla oluşan gebeliklerde de mevcuttur.

Aşılama Neden Tutmaz?

Aşılamanın başarısı birçok faktör doğrultusunda değişebileceği için çok farklı sebeplere bağlı olarak aşılama tutmayabilir. Aşılamayı etkileyen başlıca faktörler arasında çiftlerin yaşı, üreme sağlığı durumu ve anne adayının gelen sağlık durumu yer almaktadır.

Aşılama Yaptıranlar Kaç Kez Tekrarlayabilir?

Aşılama tedavisi başarısız olan çiftler bu uygulamayı birkaç kez deneyebilir. Ancak 2 – 3 denemenin de başarısız olması durumunda, anne adayının yaşı da göz önünde bulundurularak çiftlere tüp bebek tedavisini denemesi tavsiye edilmektedir. Çiftler istekleri doğrultusunda aşılama tedavisini 6 kez deneyebilirler.

Aşılama İle Üreme Sağlığı Olumsuz Etkilenir mi?

Aşılama tedavisinin başarısız sonuçlanmasının ya da birçok kez tekrar edilmesinin üreme sağlığı üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle çiftler endişe yaşamadan aşılama yöntemiyle bebek sahibi olmayı deneyebilirler. Yine de doğru kararı kadın doğum ve üroloji uzmanları birlikte verecektir.

Referanslar:

• Pregnancy predictors in unexplained infertility after intrauterine insemination. Guan H, Tang H, Pan L, Song H, Tang L.J Gynecol Obstet Hum Reprod. 2021 Oct;50(8):102071. doi: 10.1016/j.jogoh.2021.102071.
• Associated factors to pregnancy in intrauterine insemination. Vargas-Tominaga L, Alarcón F, Vargas A, Bernal G, Medina A, Polo Z.JBRA Assist Reprod. 2020 Jan 30;24(1):66-69. doi: 10.5935/1518-0557.20190060.
• Intrauterine insemination and male subfertility. Levine BA, Grifo JA.Urol Clin North Am. 2008 May;35(2):271-6, ix. doi: 10.1016/j.ucl.2008.01.002.